Ὅσιος Νικόδημος Ἁγιορείτης -
Περὶ ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ καὶ Λόγου

«Πνευματικὰ Γυμνάσματα», Μελέτη ΙΘ'

«Συλλογίσου ἀδελφὲ τὸ χάος, εἰς τὸ ὁποῖον εὑρίσκετο καταβυθισμένη, πρὸ τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας, ἡ ἀνθρώπινη φύσις τόσο διὰ τὰς ἁμαρτίας, τὴν προπατορικὴν καὶ τὰς προαιρετικάς...
Οἱ μὲν ἄνθρωποι δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ μᾶς λυτρώσουν, μὲ τὸ νὰ ἦσαν καὶ αὐτοὶ ὅλοι σκλάβοι τοῦ διαβόλου μεμολυσμένοι ἀπὸ τὰς ἀνομίας καὶ πολλὰ βδελυκτοὶ ἐμπρὸς εἰς τὸν Θεόν, «πάντες γὰρ ἥμαρτον» λέγει ὁ θεῖος Παῦλος, «καὶ ὑστεροῦνται τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, δικαιούμενοι δωρεῶν τῇ αὐτοῦ χάριτι διὰ τῆς ἀπολυτρώσεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Ρωμ. γ´ 23). Ὅθεν ὁ μέγας Βασίλειος ἑρμηνεύων τὸ «ἀδελφὸς οὐ λυτροῦται, λυτρώσεται ἄνθρωπος; Οὐ δώσει τῷ Θεῷ ἐξίλασμα ἐαυτοῦ» (Ψαλμ. μη´ 7) λέγει «μήτε οὖν τὸν ἀδελφὸν ζήτει εἰς ἀπολύτρωσιν, ἀλλὰ τὸν ὑπερβαίνοντά σου τὴν φύσιν, μήτε ἄνθρωπον φυλὸν, ἀλλ᾿ ἄνθρωπον Ἰησοῦν Χριστό, ὃς καὶ μόνος δύναται δοῦναι ἐξίλασμα τῷ Θεῷ ὑπὲρ πάντων ἡμῶν, ὃν προέθετο ὁ Θεὸς ἰλαστήριον διὰ τῆς πίστεως ἐν τῷ αὐτοῦ αἵματι».
Ἀλλ᾿ οὔτε ὅλοι οἱ ἄγγελοι ἠδύναντο νὰ μᾶς λυτρώσουν ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν καὶ ἀπὸ τὴν αἰώνιον καταδίκην, διότι αὐτοὶ ὄντες πεπερασμένης καὶ δυνάμεως καὶ ἀγαθότητος καὶ σοφίας, ὄχι μόνον δὲν ἤθελαν νὰ ἰατρεύσουν τὸ ἄπειρον κακόν μας, ἀλλ᾿ οὔτε ἤθελαν δυνηθῆ νὰ ἐφεύρουν τὸν τρόπον τῆς τοιαύτης ἰατρείας μας, οὔτε ἠδύναντο εἰς ὅλην τὴν αἰωνιότητα νὰ μᾶς κρατήσουν εἰς τὸ εὖ εἶναι καὶ εἰς τὴν μακαριότητα. Διὰ τοῦτο εἶπεν ὁ προφήτης Ἡσαΐας «οὐ πρέσβυς, οὐδὲ ἄγγελος, ἀλλ᾿ αὐτὸς ἔσωσεν αὐτούς» (ξγ´ 9). Αὐτὸς, ποιός; ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Κύριος ἡμῶν, ὅστις εἶχε καὶ δύναμιν ἄπειρον διὰ να φέρη τὸν τρόπον τῆς ἐλευθερίας μας καὶ δικαιοσύνης ἄπειρον διὰ νὰ μὴ κάμη τυραννικὴν τὴν ἐλευθερίαν τῶν θεληματικῶς δεδουλωμένων εἰς τοὺς δάιμονας, καὶ ἀγαθότητα ἄπειρον διὰ νὰ μεταδώση εἰς ὅλους ὁμοῦ τοὺς αἰῶνας τὸν πλοῦν τῆς θείας του χάριτος καὶ τῆς δόξης καὶ νὰ γίνη ὁ αὐτὸς πηγὴ ἁγιασμοῦ καὶ χάριτος εἰς ὅλην τὴν ἀνθρώπινον φύσιν. Ὄχι μόνον καθὸ Θεὸς ἀλλὰ καὶ καθὸ ἄνθρωπος, ὡς θεολογοῦσι τόσον ὁ ἅγιος Μάξιμος ὅσον καὶ ὁ μέγας τῆς Θεσσαλονίκης Γρηγόριος.
Τώρα στοχάσου καὶ σύ, ἀγαπητὲ ... καὶ ἀπὸ τὸν συλλογισμὸν αὐτὸν ταπεινώσου ὡς ἐὰν οὐδὲν καὶ εὐχαρίστησαι μὲ ὅλην σου τὴν καρδίαν τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ὅπου σὲ ἐλύτρωσε ἀπὸ ἐκεῖνο τὸ ἄπειρον βάθος ἀπὸ τὸ ὁποῖον δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ σὲ λυτρώση ἄλλος ποτέ, ποτέ...».