ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥΣ

Γράφει ο Εμμανουήλ Παπαδάκης,

Παιδίατρος, Διευθυντής ΕΣΥ, Κέντρο Υγείας Χάρακα

Από την εποχή που άρχισε η χρησιμοποίηση των εμβολίων για την πρόληψη νοσημάτων, η ανθρωπότητα κατάφερε να απαλλαγεί από θανατηφόρες ασθένειες, όπως είναι η ευλογιά και η πολιομυελίτιδα. Επίσης σοβαρές παιδικές ασθένειες όπως ο κοκκύτης, η διφθερίτιδα, ο τέτανος, η ιλαρά, η παρωτίτιδα, η ερυθρά, η ανεμοβλογιά τείνουν να εξαφανιστούν και σίγουρα δεν είναι πλέον απειλητικές για τη ζωή.

Μετά τη γέννησή τους τα παιδιά κουβαλούν μαζί τους αντισώματα (είναι αμυντικά όπλα του οργανισμού απέναντι στις ασθένειες) εναντίον πολλών ασθενειών, τα οποία πήραν από τη μητέρα τους. Αν μάλιστα το βρέφος θηλάζει τότε θα συνεχίσει να παίρνει αντισώματα από τη μητέρα μέσω του γάλακτος. Τα αντισώματα όμως αυτά δεν έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, για αυτό θα πρέπει να διεγείρουμε εμείς την παραγωγή αντισωμάτων με τα εμβόλια.

Τι κάνουν λοιπόν τα εμβόλια;

Με τα εμβόλια βάζουμε μέσα στο σώμα μας έναν ολόκληρο μικροοργανισμό (ιό ή μικρόβιο) νεκρό ή εξασθενημένο ή "κομμάτι" από τον μικροοργανισμό (αντιγόνο). Με τον τρόπο αυτό διεγείρουμε τον οργανισμό μας να παράγει δικά του αντισώματα τα οποία κατευθύνονται εναντίον του συγκεκριμένου μικροοργανισμού. Έτσι εάν στο μέλλον προσπαθήσει να μπει στο σώμα μας ο συγκεκριμένος μικροοργανισμός, τα αντισώματα που ήδη υπάρχουν θα τον εξουδετερώσουν και δεν θα αρρωστήσουμε.

Μερικοί γονείς φοβούνται να εμβολιάσουν το παιδί τους γιατί υπάρχει η πιθανότητα επιπλοκών. Επιπλοκές πράγματι μπορεί να υπάρξουν, αλλά είναι κυρίως τοπικές (κοκκινίλα, πρήξιμο, πόνος) και ακόμη πιο σπάνια μπορεί να είναι πυρετός, πονοκέφαλος, αίσθημα κόπωσης, μυαλγίες, αρθραλγίες ή αλλεργικές αντιδράσεις.

Από την άλλη πλευρά όμως, αν δεν εμβολιάσετε το παιδί σας κινδυνεύει να αρρωστήσει από διάφορες μολυσματικές ασθένειες, που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές ακόμη και το θάνατο.

Ακόμα, αν δεν εμβολιάσετε το παιδί σας ο συνολικός αριθμός των παιδιών που δεν έχουν εμβολιαστεί και επομένως είναι ευαίσθητα στις αρρώστιες, μεγαλώνει κι έτσι συνεχίζουν να εμφανίζονται οι ασθένειες ανάμεσά μας. Όμως, ο σκοπός του εμβολίου θα επιτευχθεί, δηλαδή θα εξαφανιστεί μια ασθένεια, όταν δεν θα υπάρχουν πια ευαίσθητα άτομα σ’ έναν πληθυσμό, άρα θα είναι όλοι εμβολιασμένοι.

Οι εμβολιασμοί είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά και οικονομικά μέτρα που εφαρμόστηκαν για να βελτιώσουν το επίπεδο υγείας τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων. Είναι δικαίωμα του κάθε παιδιού να προστατευτεί από τις μολυσματικές ασθένειες και κανένας δεν μπορεί να εξαιρέσει ένα παιδί από το σχήμα εμβολιασμών,  αν δεν υπάρχουν σοβαρές αντενδείξεις. Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό LANCET (19/01/2007) επιβεβαιώνει την μείωση της παιδικής θνησιμότητας κατά 60% λόγω ιλαράς μετά από μια τεράστια παγκόσμια εκστρατεία εμβολιασμού που τέθηκε σε εφαρμογή το 1999 με σκοπό να μειώσει τους θανάτους από ιλαρά κατά 50%.

Για να τεθεί σε χρήση ένα εμβόλιο πρέπει να πληρεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας:

- Να μην προκαλεί νόσο ή σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες.
- Να προκαλεί μεγάλης διάρκειας ισχυρή ανοσία.
- Το εμβολιαζόμενο άτομο δεν πρέπει να μεταδίδει την νόσο σε άτομα που δεν έχουν νοσήσει.
- Να παρασκευάζεται εύκολα και να μπορεί να μετρηθεί η ποσότητα (τίτλος) των αντισωμάτων.